Абайдың достық тақырыбына арналған өлеңі.
Қашан жазылды?
Ақынның бұл шығармасы 1901 жылы жазылған.
Қайда жазылды?
Өлең Құнанбай қажы әулетінің ата қонысы, ұлы ақын өмірінің сәулелі сәттерінің мекені – Ақшоқы қыстауында жазылған.
Қайда жарияланды?
Алғаш рет 1909 ж. Санкт-Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбайұлының өлеңі» атты жинақта жарияланды. Шығарма текстологиялық өзгерістерге ұшырамаған.
Өлең не жайында?
Өлеңде айтқанды түсінетін, жұрт пікіріне құлақ асатын, елдің қисық-қыңыр тезге салатын, кеңілі жүйрік, ойы сергек, сөзі мен ісі бір жерден шығатын, «ойы мен тілі бөлінбес» шын дос туралы жырланады.
Қай жанрда жазылды?
Шумақтар тепе-тең екі бөлікке бөлінеді, олар өзара синтаксистік параллельдер құрайды. Үш тармақтан бір сөйлем жасалып, әр бөлік бір-бірімен мағыналық жағынан байланысады. Ұйқасы -а, -а, -ә, -в, -в, -ә түрінде өрнектелген. Әрқайсысы 6 тармақты 2 шумақтан тұрады.
Қай тілдерге аударылды?
Өлең ағылшын, орыс, өзбек, ұйғыр, қарақалпақ, қырғыз, татар, араб тілдеріне аударылған.
Буынсыз тілің,
Буулы сөзің
Әсерлі адам ұғылына.
Кісінің сөзін ұққыш-ақ өзің,
Қисығын түзеп тұғырыға.
Сезімпаз көңіл Жылы жүрек
Таппадым деп түңілмес.
Бір тәуір дос Тым-ақ керек,
Ойы мен тілі бөлінбес.