«КӨК ТҰМАН – АЛДЫҢДАҒЫ КЕЛЕР ЗАМАН»
Абайдың адамдық, ақындық ақыл-ойы толысып, Шығыс пен Батыстан да аларын алып, аяғын төл мәдениет пен әлем мәдениетіне тең басып тұрған кезінде туған өлеңі. Қашан жазылды?
«СЕНБЕ ЖҰРТҚА, ТҰРСА ДА ҚАНША МАҚТАП»
Абайдың дәуірдің жалпы жұртына емес, көкірегі ояу, көзі ашық ойлы жанға арнап жазған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1897 жылы жазылған. Қайда жазылды? Өлең
«АЛЛА ДЕГЕН СӨЗ ЖЕҢІЛ»
Абайдың Алла туралы өзінің ой-пікірін тұжырымдап, қорытып жазған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1897 жылы жазылған. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің ата қонысы,
«ҚҰР АЙҚАЙ БАҚЫРҒАН»
Абайдың «ән – өнер, бұл өнерден хабарсыз болу – надандық, өнер жолында ізденбеу – еңбексіздік, еңбексіздік – арамтамақтық» деген ұғымды қалыптастырған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның
«МЕН СӘЛЕМ ЖАЗАМЫН»
Ақынның нәзік лирикалық сезімге құрылған махаббат жырлары қатарында белгілі орын алатын өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1897 жылы жазылған. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы
«СОРЫ ҚАЛЫҢ СОҚҚЫ ЖЕГЕН ПЫШАНАМЫЗ»
Ақынның кейбір қазақтың мінезіне кейістік таныта отырып, жазған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1897 жылы жазылған. Бұл өлең туралы Тұрағұл «Дала уалаяты» газетіне менің
«ҒАБИДОЛЛАҒА»
Абайдың өз ауылына сіңісіп кеткен ноғай Ғабитхан молданың баласы Ғабидоллаға арнап шығарған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1897 жылы жазылған. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай
«ҚҰЛАҚТАН КІРІП, БОЙДЫ АЛАР»
Абайдың өлең, ән-күй туралы жазылған идеялық жағынан өте күшті, көркемдік қасиеті де соған әбден сай келген тамаша шығармасының бірі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1897
«БОЛДЫ ДА ПАРТИЯ»
Абайдың ел ішін алауыздық жайлап, жұрттың жік-жікке бөлінгенін, солардың арасындағы дау-шарды тиямын деп, өзінің көп әуре болғанын айтып жазған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы
«ҚУАТЫ ОТТАЙ БҰРҚЫРАП»
Абайдың өзінің бүкіл поэтикалық мұрасына арқау етіп өрген өлең сөз өнерін қастерлеу, халық санасын оятудағы сөздің құдіретін дәріптеу тақырыбын қозғаған шоқтығы биік өлеңдерінің бірі. Қашан
«СҰМ ДҮНИЕ ТОНАП ЖАТЫР, ІСІҢ БАР МА?»
Абайдың өмірдің қатал тауқыметін, алдамшы өкінішін, баянсыз өткіншілігін шұғыл қойылған сұрақтар түрінде көлденең тарта отырып, жазған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1898 жылы жазылған.
«ӨЛСЕМ, ОРНЫМ ҚАРА ЖЕР СЫЗ БОЛМАЙ МА?»
Абайдың өлім тақырыбындағы өзінің шындығымен, ерекше жол жағдайымен байланысты өзгеше бір ойлы мұңнан туған саналы сырдың жыр үлгісі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1898 жылы
«ЖҮРЕКТЕ ҚАЙРАТ БОЛМАСА»
Абайдың жүректің асылдығы мен нәзіктігін жырлаған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1898 жылы жазылған. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің ата қонысы, ұлы ақын
«ЖАМАНБАЛАНЫҢ БАЛАСЫ ӨЛГЕНДЕ»
Абайдың Жаманбала деген көршісінің 3 жасар баласы шетінегені жайлы қаралы хабарды естігенде күңіреніп отырып, табан астында ауызша айтқан өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1898
«КҮН АРТЫНАН КҮН ТУАР»
Абайдың тіршілік, болмысқа ой жібере келе, үнемі қозғалып, өзгеріп отыратын тынымсыз тіршілік диалектикасын қысқа тұжырымдап, қанатты сөз түрінде түйіндеген өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы
«ҚАЛҚАМ-АЙ, МЕН ҮНДЕМЕЙ ЖҮРЕМІН КӨП»
Абайдың белгісіз ақынның шығармасынан аударған өлеңі. Бұл өлең М.Ю.Лермонтовтан аударылған шығармалардың қатарына қосылып жүрді, бірақ түпнұсқасы көрсетілмей келді. Дұрысында бұл өлең Лермонтовтан аударма емес, басқа
«ЕСІҢДЕ БАР МА ЖАС КҮНІҢ»
Абайдың есік пен төрдей ғұмырдың қас қағымда өте шығатын мейірімсіз ақиқатын тілге тиек ете отырып, табиғаттың осынау бір құбылысына философиялық түйін жасаған өлеңі. Қашан жазылды?
«ЖҮРЕГІМ МЕНІҢ ҚЫРЫҚ ЖАМАУ»
Абайдың «қиянатшыл дүниеден» торығып, қайғылы көңіл күйін толғаған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл шығармасы 1899 жылы жазылған. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің ата қонысы,