«КӨЗІМНІҢ ҚАРАСЫ»
Ақын шығармаларының өзекті тақырыбы – махаббат мәселесі ерекше ыстық сезіммен, ақынға тән шеберлікпен өрнектелген туынды. Қашан жазылды? Абайдың 1891 жылы жазған өлеңі. Қайда жазылды? Өлең
«МЕНСІНБЕУШІ ЕМ НАДАНДЫ»
Абайдың жалғыздық тақырыбына жазылған шерлі шығармаларының бірі. Қашан жазылды? Абайдың 1891 жылы жазған өлеңі. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің ата қонысы, ұлы ақын өмірінің
«ЖҰМБАҚ»
Абайдың өмірдің сыры мен сипатын философиялық тұрғыдан пайымдап жазған жұмбақ өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың 1890 жылы жазған жұмбақ өлеңі. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің
«ЖҰМБАҚ»
Абайдың зерделілікке, зеректікке шақыратын жұмбақ өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың 1891 жылы жазған жұмбақ өлеңі. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің ата қонысы, ұлы ақын өмірінің
«ЖҰМБАҚ» («СЫНАЛАР, ЕЙ, ЖІГІТТЕР, КЕЛДІ КЕЗІҢ»)
Абайдың кеудесінде сәулесі бар жастарды саналылыққа, талапқа, қажырлы ізденіске сол арқылы дүние сырын танып-білудегі өрелі тұлғалық қасиеттерге шыңдаған даналық ой-сана заңғарындағы өлеңі. Қашан жазылды? Рухани
«НЕ ІЗДЕЙСІҢ, КӨҢІЛІМ, НЕ ІЗДЕЙСІҢ?»
Абайдың тетелес інісі Оспан өлімінен кейінгі қайғы мен мұңға батқан жан әлемінің тылсымына бойлататынсыршылдық мен ойшылдық астаса көмкерілген өлеңі. Қашан жазылды? Адамдық ізгі қасиеттер, әділдік
«ЖҮРЕГІМ, ОЙБАЙ, СОҚПА ЕНДІ!»
Ізгілік пен мейірім, ар-ұждан мен имандылық қасиеттерін асқақ тұтқан гуманист Абайдың класссикалық стилдегі лирикалық өлеңі. Қашан жазылды? Тұрлаусыз өмір мәніне көз жүгіртіп, өзі сенген ет
«ҚАЙҒЫ ШЫҒАР ІЛІМНЕН»
Абайдың әлеумет қайғысының туындауын іліммен байланыстырып, ілімі дамыған жат жұрттың қазақтың елдігіне іріткі салуын реалистікпен суреттеген өзгеше өрімдегі өлеңі. Қашан жазылды? Ел ішін жайлаған есерлер
«ОСПАНҒА» («ЖАЙНАҒАН ТУЫҢ ЖЫҒЫЛМАЙ»)
Абайдың тете інісі Оспан өмірден өткенде шығарған жоқтау сарынындағы бір шоғыр өлеңдер топтамасына енетін көркем туыныдысы. Қашан жазылды? Жалындаған жас шағында өмірден өткен інісі Оспан
«КЕШЕГІ ОСПАН»
Абай тетелес інісі Оспанның мезгілсіз қазасына арнап «Жайнаған туың жығылмай», «Кешегі Оспан ағасы» атты өлеңдер жазды. «Кешегі Оспан» – осы топтамаға енетін өлеңдерінің бірі. Қашан
«ЫСЫТҚАН, СУЫТҚАН»
Абайдың адам жанының ғашықтық күйігіндегі сан құбылған сыршыл сезім тұңғиығына, психикалық көңіл күйіне бойлатар лирикалық өлеңдерінің бірі. Махаббат поэзиясы ішкі әлемдегі ынтазарлыққа толы сұрапыл
«БОЙЫ БҰЛҒАҢ»
Сарабдал да сарбаз сананың, парасат пен ізгіліктің үстемдік етуін аңсап, ұлтын өр мен өреге бастар өшпес өнегесін, өлмес ғибратын, өміршең ақылын танытатын өзгеше өрімдегі өлеңі.
«ЖАҚСЫЛЫҚ ҰЗАҚ ТҰРМАЙДЫ»
Абайдың өмір көші, тұрмыс ағымындағы жақсылық пен жамандық, үміт пен уайым, кісілік пен опасыздық хақындағы терең толғанысына құрылған өлеңі. Қашан жазылды? Адами қасиеттер хақында кемел
«БАЙМАҒАМБЕТКЕ ҚАТЫНЫНЫҢ АТЫНАН ШЫҒАРЫЛҒАН»
Абайдың сенімді серігі, досы сөзге шебер ертегіші, әңгімеші Баймағамбеттің әйеліне арнап қалжың-сықақ сипатында жазылған әзіл өлеңі. Қашан жазылды? Тәлім-тәрбиелік мәні ерекше сипаттағы өлеңін Абай 1893
«АНТПЕНЕН ТАРҚАЙДЫ»
Абайдың отаршылдық дәуірдегі бағдарсыз қазақ қоғамының бас еріксіз ел билеу ісіндегі зиянды кем-кетікті сынап жазған саяси-әлеуметтік лирикасы. Қашан жазылды? Бодандық бұғауындағы қазақ қоғамын жайлаған кесір-кесапатты
«ҚАРАШАДА ӨМІР ТҰР»
Сырлы әдебиеттің көркем үлгісіменішкі шерін толғап жазған көңіл-күй лирикасының озық үлгілерінің бірі. Қашан жазылды? Басында еркі жоқ қаймана елінің бұзылып, заман адамының бүлінген қисық-қыңыр сорақы
«ЖАС ӨСПІРІМ ЗАМАНДАС ҚАПА ҚЫЛДЫ»
Адал еңбегі мен маңдай терін емес, арын сатып, ант ұрған жас өспірім замандастың қапа қылған азғын мінезін, мән-мағынасыз өткізген есіл өміріне күйініп жазылған аса қуатты
«ҒАШЫҚТЫҚ ТІЛІ – ТІЛСІЗ ТІЛ»
Абайдың ғашық жанның сыртқы құбылысын іштегі әртүрлі сезіну түйсіктерімен жымдастыра суреттеген махаббат лирикасындағы шоқтығы биік классикалық көркем туындыларының бірі. Қашан жазылды? Жүрек лүпілін, нәзік сезім