«КҮЛЕМБАЙҒА»
Абай өзінің әзіл-қалжыңы жарасқан құрдасы, бірнеше рет болыс болып сайланған замандасы Күлембай Бозамбайұлына ауызша арнап айтқан өлеңі. Қашан жазылды? Абай бұл өлеңін 1888 жылы ауызша
«КӨКБАЙҒА»
Абайдың ұзақ жылдар бойы жұбын жазбай, жанында жүрген досы, замандасы, ақын Көкбай Жанатайұлына (1864-1927) арнап жазған өлеңі. Қашан жазылды? Ақынның бұл өлеңі 1888 жылы жазылған.
«ЖЕЛСІЗ ТҮНДЕ ЖАРЫҚ АЙ»
Абайдың табиғат көріністерін, махаббат сырларын кестелі тілмен айшықтаған әлем поэзиясындағы шоқтығы биік туындыларының бірі. Қашан жазылды? Ақын бұл өлеңін 1888 жылы 43 жасында жазған. Қайда
«ІШІМ ӨЛГЕН, СЫРТЫМ САУ»
Абайдың доспын деп жүрген өңкей өтірікші, құнарсыз қулардың, екі жүзді сұмдардың опасыздық кеселінен дерттенген кезде өкінішті көңілдің шерін шертіп мұңая жазған өлеңі. Қашан жазылды? Абай
«БОЛЫС БОЛДЫМ, МІНЕКИ»
Абайдың малын шашып, болыс болған пенденің әлеуметтік-психологиялық кескінін жасаған өлеңі. Қашан жазылды? Ел басқарған кісінің ісі мен ойының барша маңызы мен мәнін ашып берген Абайдың
«БІРЕУДЕН БІРЕУ АРТЫЛСА»
Абайдың оқыған, көзі ашық адам мен қараңғы кісі, біліктілік пен надандық, парасаттылық пен пасықтық бір-біріне қарсы қойылып, салыстыратын арнау өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың 1889 жылы
«МӘЗ БОЛАДЫ БОЛЫСЫҢ»
Абайдың болыстың қолымен жасаған нақты ісін ғана емес, сонымен қатар оның көп сырын бүгіп, бүркеп жатқан ішін де ашып көрсете отырып, адам мінезін ашудың ұтқыр
«БІЛІМДІДЕН ШЫҚҚАН СӨЗ»
Абайдың «білімдіден шыққан сөздің» қадір-қасиетін талапты, саналы адам ғана түсінетінін атап айта келіп, талапсыз, ойсыз, жалқау, бойкүйез желөкпелерді жерлеп, шенеп жазған өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың
«СЕГІЗ АЯҚ»
Абайдың жазушылық еңбегінің орта тұсында туған үлкен бір белдей әрі мол, әрі бар жағынан көркем келісті шыққан, зор шығарманың бірі. Қашан жазылды? Абайдың 1889 жылы
«СӘУЛЕҢ БОЛСА КЕУДЕҢДЕ»
Абайдың ауыр ой мен ауырған шерлі жалғыздық көкірегіңде түн тұнған әрі заман қысымы тудырған мұңлы да өкінішті ой толғанысы. Қашан жазылды? Абайдың 1889 жылы жазған
«МЕН ЖАЗБАЙМЫН ӨЛЕҢДІ ЕРМЕК ҮШІН»
Абайдың поэзия, оның мәні жөніндегі ой-пікірлерінің тың түйіні, бұған дейінгі жазылған«Базарға қарап түрсам, әркім барар», «Өлең – сөздің патшасы, сөз сарас», «Біреудің кісісі өлсе, қаралы
«ӘУЕЛДЕ БІР СУЫҚ МҰЗ – АҚЫЛ ЗЕРЕК»
Абайдың адамгершілік жайындағы философиялық ой толғауға негізделген өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың 1899 жылы 54 жасында жазған өлеңі. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің ата қонысы,
«ҒАШЫҚТЫҚ, ҚҰМАРЛЫҚПЕН – ОЛ ЕКІ ЖОЛ»
Ақынның шабыттана көп жазған махаббат лирикасына жататын өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың 1889 жылы жазған өлеңі. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің ата қонысы, ұлы ақын
«ҚОР БОЛДЫ ЖАНЫМ»
Абайдың лирикаға тән ішкі динамика, ой терендігі, сөзім мелдірлігі айқын көрінетін өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың 1889 жылы жазған өлеңі. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің
«СЕН МЕНІ НЕ ЕТЕСІҢ?»
Абайдың ғашықтық тақырыбына арналып жазылған, опасыз жардан түңіліп, зар шеккен жас жігіттің шерін шерткен өлеңі. Қашан жазылды? Абай бұл өлеңін 1889 жылы, 54 жасында жазған.
«ЖІГІТ СӨЗІ» («АЙТТЫМ СӘЛЕМ, ҚАЛАМ ҚАС»)
Абайдың дүниежүзілік әдебиеттің өресіне көтерілген туындыларының бірі,ғашық жігіттің сезім-сырын сүйген қызына жолдаған сәлем хаты арқылы баяндаған өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың 1889 жылы жазған өлеңі. Қайда
«ҚЫЗ СӨЗІ»
Абайдың өлеңмен өріп, қазақтың ақ жарқын, ақылды қызының бейнесін ашып көрсеткен туындысы. Қашан жазылды? Абайдың 1889 жылы жазған өлеңі. Қайда жазылды? Өлең Құнанбай қажы әулетінің
«БІЛЕКТЕЙ АРҚАСЫНДА ӨРГЕН БҰРЫМ»
Абайдың «білектей бұрымына» тағылған «шолпысы сылдыр қағып», асықпай әсем болып келе жатқан, кәмшат бөрікті, ақ тамақ арудың бейнесін сипаттаған өлеңі. Қашан жазылды? Абайдың 1889 жылы